PREGLED ISTORIJE HRIŠĆANSKE CRKVE – I OPŠTI DEO

PREGLED ISTORIJE HRIŠĆANSKE CRKVE
OPŠTI DEO
 
III. Reformacija u Nemačkoj
 
a) Uslovi
 
1. Engleski i češki pokušaji da se crkva reformiše nisu uspeli. Još im nije bilo vreme. U Nemačkoj je za reformaciju bilo neobično plodno zemljište u samom narodu, a u državi niko nije imao snage da je uguši. U toj zemlji je od početka XVI veka nered i metež. Velika vlastela se sve više odmeće od vladara, u državi nastaje bezvlašće. Seljaci su jako pritešnjeni, pate i spremaju se na opšti društveni prevrat. Te prevratne misli posejali su na sve strane husiti. Svi staleži u Nemačkoj sukobljavaju se među sobom kriveći jedan drugog zbog teških vremena, ali svi su složno nezadovoljni crkvom. U prvom redu seljak, koji u svojoj sirotinji nije mogao da gleda kako visoki crkveni dostojanstvenici drže u svojim rukama jednu trećinu celog narodnog poseda. Ta imanja su bila oslobođena dažbina. Svetu su, sem toga, bili dosadili silni neradeni kaluđeri koji su, dangubeći i proseći, obilazili sela. Seosko sveštenstvo je bilo u neznanju zadivljalo, a u manastirima su vladali rasipništvo i nemoral. Nemačka je stajala pred velikim društvenim prevratom.
2. U Nemačkoj je svo nezadovoljstvo – političko, staleško, crkveno i društveno – izbilo na crkvenom polju. Na njemu se javio povod. Završilo se velikom nemačkom reformacijom. No ta reformacija nije preporodila Rimsku crkvu, nego je otcepila čitave krajeve od njene vlasti, reda i učenja i osnovala posebno versko društvo: protestantsku crkvu.