HRAM SVETOG ARHIĐAKONA STEFANA-UMETNOST I ARHITEKTURA

 
Protojerej – stavrofor Srboljub M. Miletić

HRAM SVETOG ARHIĐAKONA STEFANA
UMETNOST I ARHITEKTURA

 
RAZLIKA IZMEĐU PRAVOSLAVNE
I PROTESTANTSKE GRADNJE
 
Da bi se na najprostiji način shvatila suštinska razlika između pravoslavne i protestantske gradnje, što je kompleksan problem, istakao bih shvatanje i definisanje linije. Kod protestanata linija počinje od definisane tačke „A“ na tlu i rasprostire se do u beskonačnost, te nije određene dužine, naročito ako se radi o vertikalama koje grade što viši toranj, a posle njegovog oštrog vrha tu ne završavaju svoje rasprostiranje, već nastavljaju zamišljenu liniju dalje u nebesa.
U nas pravoslavnih linija je duž, čija je dužina tačno određena zemaljskom merom od tačke „A“ do tačke „B“.
Šta je bila glavna pravoslavna greška prethodnog arhitekte? On je sve zidove podigao u visinu (zajedno sa izduženim „školskim“ prozorima), bez ikakvog ruba, odnosno venca. Spoljni zidovi su „promašivali“ i nadvisivali ivicu krova, koji se iza tih „taraba“ nije video. Najveća neumesnost ovog sistema je bila to, što se od ovih nadzidaka ni kupole nisu videle. One su samo malo virile iznad ivica optočenih „ogradom“, zakucane sa svih strana ravnim panelima zidova. Ti zidovi nisu bili ničim porubljeni niti oivičeni, već su mimo krova stremeli u nebo, te su njihove dimenzije bile „beskonačne“.